از هوش فردی تا هوش سازمانی
هوش یک مفهوم مبهم است که در بسیاری از زمینه ها سعی در تعریف آن شده است و محققان زیادی به بررسی آن پرداخته و انواع مختلفی از هوش با عنوان های متفاوت وارد ادبیات پژوهشی و علمی شده است.
"هوش" در مفهوم عمومی خود نوعی توانایی ذهنی است و قابلیتهای متفاوتی همچون استدلال، برنامه ریزی، حل مسئله، تفکر انتزاعی، استفاده از زبان و یادگیری را در بر می گیرد.
"هوش" معمولا به عنوان توانایی های بالقوه عقلانی تعریف می شود چیزی که ما با آن زاده می شویم چیزی که قابل اندازه گیری است و ظرفیتی که تغییر دادن آن دشوار است.
“هوش” به معنای توانایی یک عامل در به کارگیری دانش برای اثرگذاشتن بر محیط خود، و توانایی فراگیری و فهم یا کارکردن با یک وضعیت جدید بکار می رود.
روانشناسان هوش فردی را به عنوان توانایی عملکرد موثر در زندگی تعریف کرده اند. افراد هوشمند کسانی هستند که به کسب دانش و مهارت ماحصل تجربه برای مدیریت کارآمد و وظایف زندگی روزمره سوق داده می شوند. یکی از جنبه های بسیار مهم هوش پذیرفتن تغییرات پویای جهانی و محیطی، و مهارت ها و دانش حاصل از تجارب گذشته است که غیر قابل انکار و چالش برانگیز می باشد.
هوش سازمانی نتیجه اجتماعی هوش فردی است و به آن مربوط می شود. نوآوری نیازمند هوش است و نبود هوش فردی و سازمانی، همه دست اندرکاران را در دستیابی به راه حل مشکلات دچار سردرگمی و ناتوانی می کند.
اهمیت هوش در فعالیت های سازمان از این امر ناشی می شود که هوش فردی به تنهایی توانایی فائق آمدن بر مسائل پیش رو را ندارد، برای غلبه بر مشکلات نیاز به ایجاد هوش جمعی در درون سازمان به عنوان یک ضرورت اهمیت پیدا می نماید. منظور از هوش جمعی هوشی است که نه برابر است با مجموع بهره هوشی کارکنان سازمان و نه بهره هوشی مدیران بلکه فرآیندی است که از تعامل متقابل هوش افراد در سازمان حاصل می گردد. در حقیقت یک سازمان متشکل از افرادی با هوش بالا الزاما هوش سازمانی بالایی نخواهند داشت. بلکه بهبود هوش سازمانی آن در گرو هم راستایی یا مهارت افراد، جریانهای کاری، فرآیندها و ابزارهای فناورآنه در سازمان است.
سزمایه اجتماعی به عنوان یکی از زیر ساختهای هوش سازمانی:
محققان، سرمایه اجتماعی را پدیده مدیریتی در نظر گرفته و برای آن ویژگیهایی از قبیل: اعتماد، روابط، ارزشها و هنجارها، شبکه ها، همکاری، تعهد ودرک مقابل بر می شمرند و معتقدند که سازمان بدون این ویژگی ها قادر به انجام وظایف خود نیست. در واقع می توان گفت که تاکید سرمایه اجتماعی بر اینست که شبکه های روابط، منبعی با ارزش برای هدایت و اداره امور اجتماعی و خلق مزیت رقابتی هستند.
کامل مطلب را در مأخذ بخوانید.
